MİLLİYET – 24 ŞUBAT 2013 PAZAR – ALİCE
Yılmaz Erdoğan’ın yazıp, yönettiği ‘Kelebeğin Rüyası’ vizyona girdi. Filmin Hikmet Bila’nın 2007’de yazıp, film olması için birkaç yapımcıya ilettiği ‘Kömür Karası’ ile benzerlik taşıyor.
Rahmetli Hikmet Abi’nin (Bila), Eylül 2012’de çıkan “Kömür Karası” adlı kitabını okuduktan sonra, “Bila’nın senaryosu ve Erdoğan’ın filmi” başlıklı bir yazı yazmıştım.
Çünkü o günlerde Yılmaz Erdoğan’ın çektiği “Kelebeğin Rüyası” filminin Hikmet Bila’nın 2007’de yazıp, film olması için birkaç yapımcıya ilettiği “Kömür Karası”ndan esinlenme olup – olmadığı gündemdeydi.
25 Eylül 2012 tarihli yazımı şöyle noktalamıştım: Hikmet Abi’nin ‘Kömür Kara’sını okudum.
Onun yazdığı senaryo hakkında bilgim var, ama Yılmaz Erdoğan’ın ‘Kelebeğin Rüyası’ hakkında medyada çıkan haberler dışında bir bilgim yok. Erdoğan’ın senaryosunu okumadım, henüz vizyona girmediği için de filmi seyretmedim. Rüyası’nı izledikten sonra ‘Kömür Kara’yla aralarındaki benzerlikler ve farklılıklar hakkında fikir beyan edebilirim.
‘Kelebeğin Rüyası’nda Belçim Bilgin, Mert Fırat ve Kıvanç Tatlıtuğ
başrolleri paylaşıyor.
Aynı insanların öyküsü
Ve o gün geldi…
Yılmaz Erdoğan’ın yazıp, yönettiği ve Kıvanç Tatlıtuğ, Mert Fırat, Belçim Bilgin’le birlikte başrolünü paylaştığı “Kelebeğin Rüyası” vizyona girdi.
Cumartesi günü seyrettiğim Erdoğan’ın “Kelebeğin Rüyası” filmiyle Bila’nın senaryo şeklinde yazdığı “Kömür Karası”nı mukayase edebilirim.
Öyle sanıyorum ki birçok insanın yanıtını merak ettiği soru şudur:
“Kömür Karası”yla “Kelebeğin Rüyası” arasında benzerlik var mı yok mu?
Var…
Çünkü Bila da, Erdoğan da aynı insanların öyküsünü yazdı…
Hikmet Bila’nın “Kömür Karası”nda doğup büyüdüğü Zonguldak’ta 2. Dünya Savaşı’nın son döneminde yaşamış, edebiyat öğretmenleri Behçet Necatigil’in etkisi ve desteğiyle şair olmaya karar vermiş gençlerin dramı var.
Yılmaz Erdoğan da “Kelebeğin Rüyası”yla genç yaşta veremden ölen Zonguldaklı şairler Rüştü Onur ve Muzaffer Tayyip Uslu’nun şiir ve aşk uğruna yaşadıkları dramı beyazperdeye taşıdı.
Necatigil’in öğrencileri
“Kömür Karası”nda öykü dört gencin üstüne kurulu, “Kelebeğin Rüyası”nda ise iki gencin etrafında dönüyor senaryo…
“Kömür Karası”nda ünlü edebiyatçı olma hayalleri kuran gençlerin edebiyat öğretmenleri Behçet Necatigil’le ilişkileri az ve “resmi”, “Kelebeğin Rüyası”nda ise hayli uzun ve “samimi”…
Bila ve Erdoğan, 1940’larda Zonguldak’ta yaşamış ve hayatlarının baharında veremle savaşmış gençleri anlattığı için benzerlikler kaçınılmaz.
Ayrıca bir “esinlenme” var mı?
Yılmaz Erdoğan gibi başarılı bir “yazı adamı” böyle bir şey yapar mı?
Sanmam… Daha doğrusu inanmak istemem…
Erdoğan, “Kelebeğin Rüyası” filmine başlamadan önce Hikmet Bila’nın böyle bir senaryo yazdığından haberdar olmadığını, oysa kendisinin 2007’den bu yana bu senaryonun üstünde çalıştığını açıkladı. Bu açıklama beni tatmin etti, ama “Rüştü Onur ve Muzaffer Tayyip Uslu, tümTürkiye’nin tanıdığı şairler değil. Hakkari’de doğmuş, Ankara’da büyümüş Yılmaz Erdoğan’ın aklına nereden geldi Zonguldak’ta bile herkesin bilmediği şairlerin dramını yazıp, filmini çekmek?” diyenler de olabilir.
Yılmaz Erdoğan, sadece başarılı bir sinemacı değil, aynı zamanda şiir kitapları çıkarmış bir insan; yani aynı camiadan… O yüzden bu şairlerin öyküsünü bir şekilde duymuş ve etkilenmiş olabilir.
Hikmet Bila’ya teşekkür
Yılmaz Erdoğan, Kıvanç Tatlıtuğ’un da bulunduğu ve benzerlik konusunun görüşüldüğü toplantıda Fikret Bila’ya, Hikmet Bila’nın adının jenerikte kullanıp, teşekkür edeceğini açıklamıştı.
Öyle de yaptı!
Erdoğan’ın Hikmet Bila’nın adı, final jeneriğinin en sonundaki “Teşekkürler” bölümünde kullandı. O bölüm perdeden akarken salonda benden başka seyirci kalmamıştı.
Erdoğan, bunun yerine filmin başında, “Bu şairlerin dramını ‘Kömür Karası’ adıyla kitaplaştıran ilk insan olan Hikmet Bila’ya saygıyla” diye yazsaydı keşke… İşin “senaryo”, “benzerlik”, “esinlenme” tartışmasını bir yana bıraktım, salt “Kömür Karası” diye bir kitap yazarak 1940’lı yılların Zonguldak’ında şiir ve edebiyat sevdalısı gençlere ilk dikkat çeken insan olarak hak ediyor bunu Hikmet Abi.
