6 Ağustos 2023 Pazar – Milliyet – Alice
İstanbul Esenler Belediyesi, ‘Müzik İstanbul’ adında muhteşem bir yayın hazırladı. Esenler Belediyesi Prof. Dr. Sadettin Ökten Şehir Düşünce Merkezi Şehir Yayını, 996 sayfalık ‘Müzik İstanbul’, sekiz bölüm ve 35 makaleden oluşuyor. O makalelerin başlıkları ve yazanlarının listesi bile tek başına anlatmaya yetiyor kitabın zenginliğini Hakan Dedeler’in hazırladığı ‘Müzik İstanbul’un 34 yazarı ve kaleme aldıkları 35 makalenin başlıkları şöyle:
Neyzen Doç. Dr. Süleyman Ergüner: İstanbul ve Türk Musikisi
Doç. Dr. Uğur Zeynep Güven: İstanbul’un Çok Kültürlü Müzik Sahnesi
Prof. Dr. Okan Murat Öztürk: İstanbul’da Müzik Teorisi Çalışmaları
Doç. Dr. Elif Damla Yavuz: Payitahttan 21. Yüzyıl Metropolüne İstanbul ve Müzik Eğitimi
Hüseyin Kıyak: Kadıköy’den Üsküdar’a Darülfeyz-i Musiki
Prof. Dr. Cem Bahar: Bir İstanbul Çocuğunun Kısa Biyografisi-İsmail Dede Efendi
Prof. Dr. Ali Ergür: İstanbul’un Kadın Bestecileri
Doç. Dr. Bilen Işıktaş: ‘Gölgeler’deki Renklerde ve Seslerde Yaşayan Şair-Mehmet Akif Ersoy
Prof. Dr. Ali Tüfekçi: 21. Yüzyılın İlk Yarısında İstanbul’daki Bestekâr Neyzenler,
Prof. Dr. Ali Tüfekçi: İstanbul’un Sazları
Özata Ayan: İstanbul ve Tanbur Osmanlı/Türk Müziği’nin Oluşumu ve Gelişimi,
Prof. Enver Mete Aslan: İstanbul Lavtası
Prof. Dr. Cihat Aşkın: Kemanın Osmanlı’daki Serüveni ve 19. Yüzyılda İstanbul’u Ziyaret Eden Avrupalı Kemancılar
Prof. Dr. Hande Cangöze: İstanbul’da Klasik Gitar
Meriç Dönük Topakoğlu: İstanbul’da Arp Sanatı
Dr. Süleyman Şenel: Türkülerini Düşünüyorum İstanbul’un
Osman Cemal Kaygılı: İstanbul’da Semai Kahveleri ve Meydan Şairleri
Celal Volkan Kaya: İstanbul’un Bilinmeyen Türküleri
Prof. Dr. Namık Sinan Turan: 17. Yüzyılda İstanbul’da Toplumsal Bir Krizin Müzik ve Semaya Müdahalesi
Prof. Dr. M. Safa Yeprem: İstanbul Mabedlerindeki Müzikal Tınılar
Refik Hakan Talu: İstanbul Mevlevihaneleri’nde Müzik
Doç. Dr. Mehmet Öncel: 21. Yüzyıl İstanbul’unda Cami Musikisi Formlarından Kur’an Tilaveti ve İcracıları
Uğur Alkan: İstanbul ve Ezan
Prof. Dr. Evren Kutlay: Doğunun Başkentinde Batı Müziği
Dr. Emre Arıcı: İstanbul’un Yitik Operası: Naum Tiyatrosu
Prof. Dr. A. Bülent Alaner: Eski İstanbul’un Müzik Yayıncıları
Ersin Antep: İstanbul’un Çok Sesli Şarkısı ‘İstanbul Şehir Orkestrası’
Dr. Nihan Tahtaişleyen: İstanbul’da Çağdaş Müzik
Prof. Dr. Ertuğrul Sevsay: İstanbul’un Tangoları Tangoların İstanbul’u
Cemal Ünlü: İstanbul Kantosu,
Gökhan Akçura: Yeni Çıkan Şarkılar,
Hüseyin Irmak: Kağıthane Şarkıları, Tatavla ve Havaları
Feridun Ertaşkan: Türkiye’de Caz Tarihi İstanbul’da Başlar
Atatürk’ün müzik konusundaki sözleri
‘Müzik İstanbul’da kimlerin hangi konuları yazdığına dair liste çok uzun olduğu için kitaptan ilgimi çeken konuları bile paylaşmam olanaksız…
Ancak iki konuya değinmeden de geçemeyeceğim.
Birincisi, ‘Müzik İstanbul’un ilk sayfasında Adnan Saygun’un ‘Atatürk ve Musiki’ adlı kitabından yapılan alıntı.
1934’ün eylül sonu veya ekim başında Gazi Mustafa Kemal Atatürk; Adnan Saygun’u Ankara’ya davet eder ve kendisinden pentatonizmi ve Anadolu’nun genel olarak Türk Musikisi ile ilgisini sesle ve piyano örnekleriyle anlatmasını ister. Dinletinin bitimini takiben Atatürk, şu sözleri söyler:
“Osmanlı musikisi, Türkiye Cumhuriyeti’ndeki büyük inkılapları terennüm edecek kudrette değildir. Bize yeni bir musiki lazımdır ve bu musiki, özünü halk müziğinden alan çok sesli bir musiki olacaktır. İtiyad (alışkanlık-tiryakilik) dediğimiz şeye gelince, sizin Osmanlı musikinizi Anadolu köylüsü dinler mi? Onda o musikinin itiyadı (alışkanlığı) yoktur.”
Atatürk’ün 89 yıl önce müzik konusunda bile bu denli değer verdiği Anadolu köylüsünü, bugün sırf oy tercihleri yüzünden küçümseyenler var, üstelik onlardan biri de Ulu Önder’in koltuğunda oturan siyasetçi.
GÜNÜN SÖZÜ
“Müzik, insanlığın hizmetine verilmiş çok büyük bir ödüldür.” (George Crumb)